People on the beach in Penzance Dominik Pearce

Llythrennedd Cefnforol

4 minute read

Archwiliwch sut mae llythrennedd cefnforol yn ein helpu i ddeall ein rôl wrth amddiffyn y Cefnfor

Sut mae'r cefnfor yn dylanwadu arnom ni a sut ydyn ni'n dylanwadu ar y cefnfor?

Mae llythrennedd cefnfor yn aml yn cael ei ddiffinio fel 'dealltwriaeth o’ch dylanwad ar y cefnfor, a’i ddylanwad arnoch chi.'

Yn y dechrau: Datblygwyd y cysyniad o lythrennedd cefnforol yn wreiddiol yn UDA yn 2004 gan grŵp o addysgwyr i annog addysgu am y môr mewn addysg ffurfiol. Roedd llythrennedd cefnfor yn canolbwyntio ar wella gwybodaeth pobl am y cefnfor.

Beth sydd wedi newid: Ers y 2000au cynnar, mae'r cysyniad o lythrennedd cefnforol wedi'i ddefnyddio'n fyd-eang i annog gweithredu cadarnhaol. Arweiniodd y twf hwn at gydnabod nad gwybodaeth oedd yr unig ddimensiwn pwysig i berson fod yn llythrennog yn y cefnfor – gallai rhywun fod â chysylltiad cryf â’r cefnfor sy’n seiliedig ar sut mae’n teimlo, neu brofiad y mae wedi’i gael.

Credit: Kirsty Andrews

Er mwyn darparu ar gyfer hyn, mae deg elfen o lythrennedd cefnforol wedi'u nodi. Isod gallwch ddarllen am bob un o’r rhain, ynghyd â rhai enghreifftiau o sut y gallech chi ddatblygu eich llythrennedd cefnforol.

Deg elfen o lythrennedd cefnforol

Mae cyfathrebu yn ymwneud â sut rydych chi'n cyfathrebu ag eraill a sut rydych chi'n cael eich gwybodaeth am yr arfordir a'r môr. Y tro nesaf y byddwch yn gweld ffrindiau neu deulu, ceisiwch ofyn iddynt a oes ganddynt ddiddordeb yn y môr, neu rhannwch ffaith hwyl y môr gyda nhw. Gallwch ddod o hyd i bethau i siarad amdanynt trwy archwilio gwefan y Gymdeithas Cadwraeth Forol.

Pam mae o bwys?

Ein nod yw creu cymdeithas sydd â chysylltiadau dwfn â’n hamgylchedd morol ac sy’n barod i gymryd camau cadarnhaol dros ein planed las. Rydyn ni i gyd ar daith i ddod yn llythrennog yn y cefnfor trwy ddatblygu ein dealltwriaeth a'n gwerthfawrogiad o'n cefnfor.

Darllenwch ymlaen i ddysgu mwy am egwyddorion llythrennedd y môr.